Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ (chủ yếu là triglycerides) tích tụ trong gan hơn 5% trọng lượng gan. Triệu chứng thường thấy là chứng gan to kín đáo, gia tăng vừa phải các men gan và phosphatase kiềm. Gan nhiễm mỡ (GNM) là một vấn đề các bác sĩ khám siêu âm phải đương đầu hàng ngày. Trong chẩn đoán và xử trí gan nhiễm mỡ vẫn còn một số điều chưa thống nhất, gây khó khăn cho bác sĩ lâm sàng và bệnh nhân.
Chẩn đoán chính xác nhất là dựa vào kết quả giải phẫu bệnh sau khi sinh thiết. Tuy nhiên, ít ai muốn làm sinh thiết gan chỉ vì gan nhiễm mỡ đơn thuần. Do đó, chẩn đoán gan nhiễm mỡ chủ yếu dựa vào siêu âm. Chẩn đoán hay phân độ gan nhiễm mỡ hiện nay phụ thuộc hoàn toàn vào con mắt của bác sĩ làm siêu âm và có tính chủ quan rất cao. Vì thế có khá nhiều trường hợp chẩn đoán nhầm hay quá lố do bác sĩ siêu âm thiếu kinh nghiệm hoặc việc cài đặt máy siêu âm không chính xác gây ra.
Siêu âm được ưa chuộng vì chi phí thấp và an toàn, đồng thời có độ nhạy và độ đặc hiệu khá cao trong việc phát hiện gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, có một số chi tiết cần cân nhắc:
– Siêu âm chẩn đoán gan nhiễm mỡ kém chính xác nếu bệnh nhân bị béo phì do sự cản âm của lớp mỡ dày dưới da.
– Siêu âm chẩn đoán gan nhiễm mỡ kém chính xác nếu bệnh nhân có bệnh gan mãn tính khác, đặc biệt là viêm gan.
– Siêu âm không phân biệt được gan nhiễm mỡ đơn thuần hay có viêm gan do thoái hóa mỡ (NASH: Non alcoholic steatohepatitis).